Dochodzenie odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu psychicznym jest możliwe i choć nie przywróci poszkodowanemu poprzedniego stanu zdrowia, może pozwolić mu na dostęp do dóbr i usług, które w normalnych okolicznościach nie byłby dla niego dostępne i w ten sposób złagodzić konsekwencje naruszenia zdrowia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1971 r., II CR 475/70).

Zdrowie psychiczne dla każdego człowieka powinno być tak samo ważne, jak zdrowie fizyczne, ponieważ każde z nich w sposób znaczny może ulec uszkodzeniu, co stanowi szkodę niemajątkową kwalifikującą się do dochodzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę tworzy podstawowy element ochrony osób poszkodowanych w wyniku dopuszczenia się czynów niedozwolonych. Stanowi ono rekompensatę za szkodę niemajątkową, ujmowaną jako cierpienie fizyczne oraz cierpienie psychiczne.

Podstawą prawną w dochodzeniu tego typu roszczenia jest art. 445 § 1 w zw. z art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przepisy prawa materialnego nie określają jasno kryteriów, które wywierają istotny wpływ na decyzję o wysokości przyznawanej pokrzywdzonemu kwoty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Polskie prawo jednak na przestrzeni lat ukształtowało szereg wytycznych, które mają decydujący wpływ na ustalenie odpowiedniej wysokości zadośćuczynienia.

Najważniejszym elementem dochodzenia świadczenia jest fakt, że powinno mieć ono charakter kompensacyjny, co znaczy, że ustalona suma pieniężna powinna być równoważna w stosunku do poniesionej przez osobę poszkodowaną szkody niemajątkowej, na którą składają się wszystkie jej cierpienia psychiczne, zarówno te doznane, jak również te, które będzie odczuwać w przyszłości w związku z istniejącą traumą.

Istotną przesłanką przy próbie dostosowania kwoty zadośćuczynienia do poniesionego uszczerbku na zdrowiu psychicznym jest rozmiar krzywdy doznanej przez pokrzywdzonego. Dostosowanie kwoty świadczenia jest ważne ze względu na fakt, iż musi ona rekompensować krzywdę jednocześnie nie będąc nadmierną w stosunku do niej.

Czynnikami podlegającymi ocenie jako te, które mają wpływ na rozmiar krzywdy są:

– negatywne zmiany w psychice,

– utrata perspektyw na przyszłość,

– dalsze rokowania,

– nieodwracalność następstw doznanej krzywdy.